Hepimiz işe yarar hissetmek isteriz

Size Cristóbal Colón’dan bahsetmek istiyorum. Hayır, Amerikayı keşfeden değil. Bahsettiğimiz İspanyol Fageda şirketini kuran Cristóbal Colón (sadece bir isim benzerliği).

Colón üniversitede psikiyatri okuduktan sonra, çalışma hayatına başlar. İlk görevi, zihinsel engelli hastaların zamanlarını boş geçirmelerini önleyecek aktivitelerde bulunmaktır. Bu aktiviteler, küllük yapmak, kitap ayıracı tasarlamak vb. el işleridir. İşin aslı, hastaların zamanlarını vererek yaptıkları ürünler, hiç kimsenin ihtiyacı olmayan, kullanmayacağı ürünlerdir. İşte bu noktada Colón yaptığı işi sorgulamaya başlar. Hastaların deli olması diğer herkes gibi işe yarar hissedilmek isteyemeyecekleri anlamına gelmez diye düşünür. Ve burdan yola çıkarak, bu hastaların zamanlarını,diğer insanlara gerçek anlamda faydalı olarak geçirmelerinin, hastaların sağlığı açısından daha yerinde bir karar olacağını düşünmeye başlar.

Sonunda zihinsel engelli insanların çalışacağı bir süt ürünleri şirketi kurmaya karar verir. Ancak yatırım yapacak paraya ihtiyacı vardır. Bankaya finansal destek için gittiğinde, iş planını açıkladığında, banka görevlisinin yüzünü merak ettiğimi söylemem gerekiyor. Düşünsenize, bir psikiyatrist sizi görmeye geliyor, çalışanlarının zihinsel engellilerden oluşacağı bir süt ürünleri şirketi kurmak için maddi desteğe ihtiyacı olduğunu söylüyor. Parayı isteyen kişinin adı üstüne üstlük Cristóbal Colón ve yıl 1982. Ama girişimcilerin ortak özelliği olan ikna yeteneğini kullanan Colón, bugün Katalan bölgesindeki çok başarılı bir şirket olan Fageda’yı kurmak için finansal destek bulmayı başarıyor.

Yıllık geliri 10 milyon doları aşmakta olan şirket, günümüz itibari ile kendi kendisini döndürmekte. Şirket Katalunya pazarında Nestle ve Danone’den sonra 3. sırada yer alıyor. Ve belirtmem gerekirki, İspanya’da tattığım en güzel yoğurtları üretiyorlar!

Fageda’nın zihinsel engellilerle olan ilişkisi, şirketin aktivitelerinin ortasında yer almakta. Onlar şirket çalışanı. Bu bir kurumsal sosyal sorumluluk projesi veya PR için yapılan bir aktivite değil.

Fageda, ticari amaç güden bir şirket. Ancak esas amacı karı maksimize etmek olan bir şirket değil. Şirketin yapmaya çalıştığı sosyal bir dönüşüm yaratmak ve karını bu amaç için kullanmayı seçiyor. Fageda hepimize, insanlar ile başlayan, insanları değer kısmının en üstüne yerleştiren şirketlerin çok büyük başarılar getirebileceğini göstermekte.

Kaynak: The Power of Unreasonable People: How Social Entrepreneurs Create Markets That Change the World by John Elkington, Pamela Hartigan, and Klaus Schwab